Sun.Star Digital Editions

‘Ang mamatay nang dahil sa ’yo’

/ Atty. Eddie O. Barrita (edbarrita@gmail.com)

Ang Republic Act No. 8491, ang Flag and Heraldic Code of the Philippines, nagkanayon, “Reverence and respect shall at all times be accorded the flag, the anthem, and other national symbols which embody the national ideals and which express the principles of sovereignty and national solidarity.”

Tahuron sa tanang higayon ang atong bandera, nasudnong awit ug ang ubang nasudnong mga simbolo nga maoy naglangkob sa atong mga nasudnong mithi ug nagpadayag sa atong mga prinsipyo sa soberanya o kaugalingnan ug nasudnong panaghiusa.

Sa matag flag ceremony ug sa mga pomal nga kalihokan, kantahon ang nasudnong awit, ang “Lupang Hinirang” nga usahay tawgon og “Bayang Magiliw,” ang unang linya niini. Ang katapusang linya niini nagkanayon, “Aming ligaya na ‘pag may mang-aapi/ Ang mamatay nang dagil sa ‘yo?”

Ang lyrics sa Filipino version sa nasudnong awit sinuwat nila ni Julian Cruz Balmaceda ug Ildefonso Santos, subay sa mando ni Presidente Ramon Magsaysay sa 1950s nga hubaron sa Filipino ang Espanyol ug Iningles nga lyrics sa nasudnong awit nga gipahaom sa “Marcha Nacional Filipina” nga gisuwat ni Julian Felipe sa hinapos sa 1800s.

Ang lyrcis sa Espanyol gisuwat ni Jose Palma, usa ka sundawo sa Philippine Revolution ug sa gubat batok sa mga Amerikano. Ang katapusang linya sa lyrics ni Palma mao kini, “Es una gloria para tus hijos, Cuando te ofenden, por ti morir.”

Sa hubad sa Iningles, ang labing popular nga version nga sinuwat ni Senador Camilo Osías ug sa Amerikanhon nga si Mary A. Lane, ang katapusang linya mao kini, “But it is glory ever, when thou art wronged,/For us, thy sons to suffer and die.” Usa ka version sa hubad sa Cebuano-Bisaya, ang katapusang linya nag-ingon, “Pakatam-ison namo kon maulipon ka/Ang kamatayon sa ngalan mo.”

Gisalikway sa Pilipinas ang gubat isip instrumento sa national policy. Ang Section 2, Article II, 1987 Constitution, nagkanayon, “The Philippines renounces war as an instrument of national policy, adopts the generally accepted principles of international law as part of the law of the land and adheres to the policy of peace, equality, justice, freedom, cooperation, and amity with all nations.”

Nganong naghisgot man og kamatayon ang nasudnong awit? Atong hinumdoman nga gisuwat kini sa panahon nga kita anaa sa taliwa sa gubat. Andam ang matag Pilipino nga iula ang ilang kinabuhi alang sa kaugalingnan. Apan giandam usab kini sa higayon nga ang katawhan tawgon sa gobyerno sa pagpanalipod sa nasod.

Ang Section 4, Article II, 1987 Constitution, nagkanayon, “The prime duty of the Government is to serve and protect the people. The Government may call upon the people to defend the State and, in the fulfillment thereof, all citizens may be required, under conditions provided by law, to render personal, military or civil service.”

SUPER | BIRADA

tl-ph

2021-05-13T07:00:00.0000000Z

2021-05-13T07:00:00.0000000Z

https://epaper.sunstar.com.ph/article/281582358513128

SunStar Publishing Inc.